WILD GERAAS, een zoektocht op DVD naar de oorsprong van het Sinterklaasfeest.
Aan het maken ervan is meer dan 30 jaar research voorafgegaan, waarbij in een periode van de laatste 20 jaar in bijna alle Europese landen Sint Nicolaas- en midwinterriten zijn gefilmd, maar ook daarbuiten en twee jaar lang is vervolmaakt en gemonteerd. Uit ruim honderd uur materiaal is een film ontstaan die een totaal ander licht werpt op het Sinterklaasfeest en op de kwestie Zwarte Piet. Met nieuwe inzichten van deskundigen welke nooit op de televisie werden gezien of gehoord.
Pas op: politiek heet hangijzer
De strijd om zwarte Piet woedt in Nederland al jaren. De mensen raakten geïrriteerd, de pro- en anti Pietenmensen lijken in een parallel universum te leven. Maar er is ook een positieve kant. Steeds meer mensen zijn intussen geïnteresseerd geraakt in de ouderdom van het Sinterklaasfeest en de werkelijke oorsprong van Zwarte Piet. De zoektocht naar de Sint en zijn begeleiders leidt onherroepelijk naar onze eigen oorsprong, de ontrafeling van de mythe van de mijter.
Reviews
Arnold Jan, je film is magisch geworden. En magisch... tja. Magie is nu juist hetgeen waar netmanagers en zendercoördinatoren niet mee overweg kunnen. Magie is ongrijpbaar. Magie is moeilijk te plaatsen in een samenleving waar alleen naar uitersten wordt geluisterd. Voor nuance en gedegen onderzoek (30 jaar) lijkt geen plaats meer. Het is treurig maar eigenlijk verdient Hilversum een film als Wild Geraas niet. Het is een film die in de stilte van de bioscoopzaal moet worden genoten.
Prachtige, indringende en dikwijls mythische beelden!
In alle opzichten, niet alleen inhoudelijk, maar ook als film een uitstekende documentaire en ik ben (was) trots op de première bij ons in de bioscoop. Als men Arnold-Jan Scheer een beetje zou kennen, zou men weten dat racisme geen issue KAN zijn. Simpel: je deugt.
Als onderzoeker op het gebied van de Indo-Europese talen en culturen raakt de discussie ook aan mijn vakgebied. Op het spoor gebracht door een opinieartikel van Arnold-JanScheer in de Volkskrant stuitte ik op de Iraanse brenger van het Nieuwjaar, Hadzji Firoez, dietreffende gelijkenissen vertoont met Zwarte Piet, zowel in historisch als typologisch opzicht.
Gelukkig heeft Arnold-Jan Scheer een zeer leesbaar boek geschreven over de geschiedenis van Zwarte Piet, dat veel verder terugkijkt dan de 19e eeuw. Sterker nog, volgens Scheer komen we uit bij cultus van vruchtbaarheidsgoden tot 1400 v. Chr. en dienen wij heel anders naar Sinterklaas en Zwarte Piet te kijken. Zo kan men deze twee figuren plaatsen binnen de apollinische en dionysische context. Sinterklaas staat voor de wijze oude man die streng doch rechtvaardig de kinderen toespreekt zich goed te gedragen en Zwarte Piet die als de extatische en buitenzinnige Dionysos de sint vergezelt. Daarnaast blijkt uit het boek van Scheer dat het zwart als roet maken van gezichten meer te maken heeft met het verbeelden van de dood, de duivel of het verjagen van boze geesten, dan met negers of slaven. Sterker nog, Scheer toont aan dat er binnen diverse wereldculturen mensen hun gezicht zwart én wit schminken, omdat dat een rol speelt binnen hun culturele tradities.
De presentatie van Scheer is uitstekend. Een goede vorm (of voorbeeld van) participatiejournalistiek die toont dat hij er zelf bij geweest is en ook wel risico’s heeft moeten nemen. Als donker geklede journalist met hoed zorgt hij voor een samenhang van de gebeurtenissen. Vooral dat shot in Zwitserland met die trein en zijn benen vond ik een geweldige vondst. De zwartepietdiscussie woedt intussen verder, nog eens aangewakkerd door de omroepen zelf, omdat daar ook intern grote verwarring en tegenstelling heerst.
Arnold-Jan Scheer begon toen niemand zich nog druk maakte over zwarte Piet.
In ”Wild Geraas” kiest Scheer geen partij.
De documentaire toont bijna wetenschappelijk aan dat Zwarte Piet past in een eeuwenoude traditie in vele Europese landen.
Grote waardering voor het internationale onderzoek van Arnold-Jan Scheer Het is inderdaad frappant dat er in heel Europa vergelijkbare voorbeelden zijn met de Amelandse Sunneklaas.
Scheer beschreef raadselachtig magisch ritueel dat weinig mensen kennen.
Prima documentaire, dus ik doe ook mijn best om te zorgen dat er publiek voor komt.
De documentaire biedt vooral een antropologische kijk op oeroude Europese rites, waarvan aannemelijk gemaakt wordt dat ze een gedeelde oorsprong hebben. Deze week de documentaire gezien, en ik kan mij niet voorstellen dat deze als kwetsend ervaren zou kunnen worden door mensen die zich gediscrimineerd voelen door de figuur van Zwarte Piet.
Dutch journalist and filmmaker Arnold-Jan Scheer has studied St. Nicholas" scary side. He has filmed Santa's scary sidekicks in action throughout Europe.
Sint is ook seks en geweld.
Wild geraas, de belangrijkste documentaire over Zwarte Piet
Ik vind het pijnlijk te ervaren dat mensen zich dezer dagen zich met losse flodders bewapenen om deze cultuur-eigen traditie omver te gooien... Door het lezen van uw werk heb ik veel meer diepgang gekregen omtrent het Sinterklaasfeest. Groet uit België.
Reviews op BOL.com
Interessante documentaire – Erg interessant onderzoek, waaruit maar weer eens blijkt dat er niets intentioneel racistisch is aan Zwarte Piet, er geen enkel historisch verband bestaat met de slavernij en dat er overal in Europa vergelijkbare tradities van het gezicht zwart verven bestaan. Maar bovenal is het een interessante documentaire over het fenomeen "Sinterklaasfeest", dat overal in Europa (en zelfs daarbuiten) wordt gevierd. De herkomst en symboliek is me nu een stuk duidelijker.
Zwarte Piet, zo kent U hem niet – Na het lezen van het boek Zwarte Sinterklazen van Arnold-Jan Scheer werd het hoog tijd om ook "de film" te zien. Het is jammer dat de publicatie na dertig jaar studie min of meer gelijktijdig viel met de Zwarte Pieten discussie. Hierdoor zijn boek en film onnodig de inzet geworden van voorstanders van het behoud van de Zwarte Piet, en het geboden materiaal verdient beter. Zwarte Piet was een volksfiguur, een product van de volkscultuur, maar al honderd jaar geleden uit handen gegeven aan de commercie, die van de halve demon een zwarte clown heeft gemaakt met krullenpruik en dikke lippen en dat is een on-omkeerbaar proces. De zwarte Pieten discussie wordt (terecht) gevoerd tegen deze Piet, alleen is deze discussie al snel te zuur geworden en met een anti-discriminatie sausje opgediend om bijvoorbeeld a.d.v. deze film rustig en op niveau te worden gevoerd.
Geeft een heel goed beeld over de herkomst van Zwarte Piet – De herkomst van Zwarte Piet zal nooit 100% achterhaald kunnen worden, maar dat het een overblijfsel is van oude geloven en rituelen wordt wel duidelijk met deze DVD. Het zou ook bekeken moeten worden aan die mensen die geloven dat Zwarte Piet een overblijfsel is van "ons" slavenverleden.Documentaire beperkt zich niet alleen tot Nederland, maar laat rituelen uit meer landen in de wereld (m.n. West Europa) zien.
Reviews boek Zwarte Sinterklazen
Verhelderende uiteenzetting over volksculturen – Een zeer aan te bevelen boek over oeroude nationale en internationale volksrituelen die tot op de dag van vandaag in ere worden gehouden. Bij verreweg de meeste mensen volslagen onbekend en/of onbegrepen door het missen van geschiedkundige kennis. Dit boek brengt helderheid in gebruiken en rituelen die in de loop der eeuwen in meer of mindere mate aan veranderingen onderhevig zijn geweest. De herkomst van 'onze' Sinterklaas en Zwarte Piet wordt tijdens het lezen van dit boek glashelder. Een 'must' voor iedereen die is geinteresseerd in volksculturen en volksgebruiken. Een grote aanrader voor mensen in het onderwijs. De documentaire die de schrijver van dit boek over dit onderwerp heeft gemaakt is een prachtige aanvulling.
Aanrader voor zowel voor- als tegenstanders van Zwarre Piet – Dit boek heeft mij een heldere kijk gegeven op de traditie en herkomst van onze Sinterklaas en Zwarte Piet, en hoe deze traditie ook elders in Europa en zelfs buiten Europa wordt vormgegeven. Dit boek veegt het "slavernij" argument tegen Zwarte Piet volledig van tafel, en je kunt je afvragen in hoeverre het "Blackface" fenomeen van toepassing is op deze wereldwijde en oeroude traditie van het 'zwart maken'. Natuurlijk is het nooit de bedoeling geweest mensen met een donkere huidskleur te kwetsen, deze gevoelens moeten serieus genomen worden, maar ik denk wel dat we een alternatief moeten zoeken dat aansluit bij de traditie. Stroopwafel- of regenboogpieten slaan daarin wat mij betreft de plank volledig mis. Lees dit boek!
Interessant – Vooral interessant omwille van de vele interessante beschrijvingen van gebruiken uit heel Europa.